ĐỊNH NGHĨA RAU MẦM VÀ CHỦNG LOẠI
Rau mầm là mầm cây của hạt giống có mang theo1,2,3 lá non được nuôi ủ trong dụng cụ có ánh sáng hoặc không ánh sáng, rau mầm còn là chồi non của cây trồng mọc ra từ rễ hoặc cành.
Với định nghĩa này, rau mầm có thể chia làm 2 loại.
Loại 1: Hạt giống chứa sẵn chất dinh dưỡng được người ngâm ủ nuôi cấy trong dụng cụ lên cây non mang theo 1,2,3 lá như: giá đậu xanh, giá đậu tương, mầm cây đậu Hà Lan, cây mầm hạt củ cải v…
Loại 2: Chồi non của rễ một số cây trồng như: măng tây, măng trúc hoặc ngọn non của một số cây như: ngọn cây su su, ngọn cây ớt v…
ĐẶC ĐIỂM CỦA RAU MẦM
Rau mầm có nhiều chủng loại khác nhau, giữa chúng chẳng có quan hệ gì về nguồn gốc, mỗi loại có đặc tính sinh vật riêng biệt. Nhưng theo sự phân loại trong sản xuất nông nghiệp thì thúng đều thuộc loại rau mầm, có nhiều đặc điểm tương đồng.
Rau mầm đa số thuộc loại rau cao cấp chất lượng tốt bảo đảm sức khỏe
Rau mầm cung cấp cho người ăn phần non nhất của thực phẩm chất non mềm, ngon miệng, mùi vị đặc biệt, dễ tiêu hóa, đồng thời giàu chất lượng dinh dưỡng, một số còn có hiệu quả điều trị bệnh, bảo vệ sức khỏe.
Rau mầm từ hạt giống trong quá trình nảy mầm có tiêu hao và phân hóa chất dinh dưỡng trong hạt khiến cho hàm lượng khô trong hạt hạ thấp nhưng hàm lượng axit amin và vitamin lại phong phú hơn hạt rất nhiều như: giá đậu xanh, 100g giá chứa tới 30mg-40mg Vitamin C và còn chứa tới 17 loại axit amin như: Asparagus Acid amin, Acid amin Tyr, Acid amin valine. Cây mầm hạt cải củ rất giàu Vitamin C và Vitamin A, B1, B2, B3.
Loại rau mầm từ chồi cây ngoài chứa protein ra còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất như măng tây rất giàu chất Asparagine, Asparagic axit, và nhiều loại Saponin có tác dụng đặc biệt điều trị đối với các bệnh ung thư, bệnh tim mạch, bệnh phù thũng và viêm bàng quang.
Rau mầm là loại rau lên nhanh, tinh khiết không có thuốc trừ sâu
Chất dinh dưỡng của rau mầm chủ yếu từ hạt giống và rê cây, đọt cây tích tụ chất dinh dưỡng, thông thường không cần thiết phải bón phân. Chỉ cần trong môi trường nhiệt thích hợp, bảo đảm cung cấp nước đầy đủ là có thể lên năm, đâm chồi.
Không những thế đại bộ phận chúng lớn rất nhanh, chu kỳ ra sản phẩm rất ngắn, thông thường chỉ cần 7 đến 15 ngày, nên rất ít bị nhiễm sâu hại. Không cần dùng thuốc bảo vệ thực vật. Do đó rau mầm dễ đạt được tiêu chuẩn rau sạch.
Rau mầm thích ứng với nhiều phương thức trồng
Một số loại như: cây mầm đậu Hà Lan, cây mầm hạt cải, cây mầm đậu xanh, đậu bắp,… Những cây mầm này thích ứng với khí hậu khá rộng có thể chịu được lạnh nên có thể ươm mầm trong mùa đông, cũng có thể chịu được nóng nên cũng có thể ươm mầm vào mùa hạ.
Do cây mầm hình thành trong điều kiện ánh sáng yếu nên có thể ươm mầm trong nhà, trong lều có mái che… Có thể gieo mầm trong chậu, trong khay, cũng có thể gieo mầm trong những dụng cụ mềm làm bằng vải, hoặc gieo trên đất bình thường. Do dinh dưỡng của rau mầm là từ hạt giống không cần chăm bón chất dinh dưỡng bên ngoài nên đa phần trồng rau mầm là không cần có đất.
Rau mầm là loại rau có hiệu suất sản xuất cao và hiệu ích kinh tế cao
Rau mầm sau khi ra thành phẩm có trọng lượng gấp 4-10 lần hạt giống ban đầu, do trồng theo phương thức lập thể, tức làm giá đứng, trồng nhiều tầng nên diện tích sản xuất tăng tới 4-6 lần. Chu kỳ sản xuất ngắn, chỉ cần 7 đến 15 ngày là được một lứa rau, nên một năm có thể sản xuất tới 30 lần trở lên, đạt hiệu suất sản xuất cao.
Do rau mầm thực phẩm có chất lượng tốt, giàu chất dinh dưỡng, không bị ô nhiễm, tốt cho sức khỏe, nên rất được ưa ng. Do đó giá cả của rau mầm cao hơn các loại rau thông thường. Hiện nay việc sản xuất rau mầm là hạng mục đầu tư nông nghiệp ngắn ngày, đầu tư ít, hiệu ích kinh tế cao.
TRIỂN VỌNG CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT RAU MẦM
Cho dù rau mầm có thể dùng nhiều phương thức để trồng, nhưng nhìn từ xu thế phát triển thì phương thức sản xuất lập thể không cần đất tập trung trong nhà xưởng kiểu công nghiệp nhẹ nửa đóng kín đã phát triển tương đối nhanh, nó so với mô thức sản xuất truyền thống trong nhà che phủ nilong, trong nhà ấm v… thì đã có bước tiến bộ rất lớn:
1. Không chiếm dụng đất nông nghiệp, trong thành thị phồn hoa vẫn có thể sản xuất được rau mầm.
2. Do sản xuất trong phòng nửa đóng kín cách biệt với môi trường bên ngoài, do đó điều kiện môi trường như: độ am, ánh sáng, nước, không khí dễ thiết kế thi công lắp đặt như: lò đun, máy điều hòa, quạt thông gió, che chắn ánh sáng, phun tưới nước để hình thành một môi trường sản xuất ổn định.
3. Do môi trường sản xuất được ổn định, tiện cho việc quy hoạch hóa sản xuất, nên đã sáng tạo điều kiện có lợi cho việc -ực hành tiêu chuẩn hóa ươm trồng hiệu suất cao trong việc quy hoạch hóa và thâm canh công nghiệp hóa.
4. Có ý nghĩa thực dụng về vấn đề giải quyết rau ăn cho hải đảo tiền tiêu quốc phòng, khu rừng sâu biên giới, tàu bè viễn dương, nơi khảo sát khoa học trong điều kiện ác liệt. Từ nay về sau trong quá trình phát triển sản xuất công nghiệp hóa rau mầm, dự tính sẽ thiết kế nhà xưởng chuyên sản xuất rau mầm với mô hình tiện lợi nhẹ nhàng vật liệu kiến trúc hiện đại, giá thành rẻ thay thế nhà ở chật chội và nhà xưởng kiểu công nghiệp nhẹ đang dùng hiện nay.
Sự nghiệp nghiên cứu và ứng dụng các thiết bị đồng bộ sản xuất rau mầm như: lắp đặt tưới phun, các máy móc gieo giống cắt rau thu hoạch, các kỹ thuật phòng bệnh vật lý, sinh vật nông nghiệp, đóng gói sản xuất và các kỹ thuật xử lý sau thu hoạch đang thu được những tiến triển nhất định.
Cùng với những cái đó các chủng loại rau mầm tăng cường sức khỏe, mùi vị ngon không ngừng được khai thác và tăng lên rõ rệt. Một số rau mầm có tính năng độc đáo đang phát triển theo lương thực phẩm công nghiệp.